42 Soruda Gastrik Bypass Ameliyatı

1. Gastrik Bypass Ameliyatı Tehlikeli Mi? Riskleri var mı?

Her cerrahi operasyon gibi gastrik bypass operasyonu da belirli riskleri beraberinde getirir. Midenin büyük ölçüde küçültüldüğü ve aynı zamanda bağırsaklara da müdahale gerçekleştirilen bu obezite cerrahisi sonrası her ameliyatta görülebilen enfeksiyon, kanama, anestezi komplikasyonları, solunum problemleri vb. ortaya çıkabilir.

Bu risklere ek olarak mide baypası operasyonuna özgü komplikasyonlardan da bahsedilmesi mümkündür. Sindirim sisteminde kaçak, bağırsak tıkanması, dumping sendromu, fıtık, kan şekeri düşüklüğü, beslenme yetersizliği, kusma, safra taşları ve ülser oluşumu meydana gelebilir.[1]

Gastrik Bypass Ameliyatı Hakkında Daha Detaylı Bilgi İçin Gastrik Bypass Ameliyatı Yazımızı Okumanızı Öneririz. 

Gastrik bypass ameliyatı öncesinde yapılan detaylı tetkikler sayesinde bu risklerin azaltılması ve gerekli önlemlerin alınması mümkündür. Hastaların operasyon sonrası süreçte dikkat edilmesi gerekenlere uyum sağlamaları da eş derecede öneme sahiptir.

2. Gastrik Bypass Ameliyatı Bir Ağırlık Sınırlaması Var mı?

Gastrik bypass ameliyatı kararı alınırken, diğer tüm obezite cerrahilerinde olduğu gibi kilogram bazlı ağırlık yerine vücut kitle indeksi değerleri belirleyici bir etkiye sahiptir. “Kimler gastrik bypass ameliyatı olabilir?” bölümünde açıklandığı gibi VKİ değeri 40 ve üzerinde olan, 35 ve üzerinde olup sistemik sağlık sorunları bulunan ya da 30 ve üzerinde olup kontrol altına alınmayan şeker hastalığı veya metabolik sendromu bulunan kişiler, diğer kriterleri de karşıladıkları takdirde gastrik bypass için uygun kabul edilirler.

3. Diğer Bariatrik Cerrahilerden Farkı Nedir?

Gastrik bypass ameliyatının diğer bariatrik cerrahilere göre farkının anlaşılabilmesi için operasyonlar bazında karşılaştırma yapılması en doğru yaklaşım olacaktır. Örneğin tüp mide ameliyatında yalnızca mide hacmi kalıcı olarak küçültülürken mide baypası esnasında hem mide hacmi küçültülür hem de besin emilimi kısıtlanır. Ancak mide hacmi küçültülürken midenin kullanım dışı bırakılan kısmı, tüp mide ameliyatından farklı olarak vücut dışarısına çıkarılmaz. Tüm bariatrik cerrahilerle benzer nitelikte karşılaştırılma yapılması mümkündür. Gastrik bypass ile ilgili bilinmesi gereken en önemli nokta bu cerrahi sonrası yalnızca mide hacminin küçültülmediği, aynı zamanda besin emiliminin de azaltıldığıdır.

4. Gastrik Bypass Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Gastrik bypass cerrahi süresi 2 – 4,5 saat arasında sürebilmektedir. Operasyon süresi uygulanan tekniğe göre değişiklik gösterebilir. Operasyon laparoskopik teknikle yapılacaksa genellikle 2 – 3 saat arasında tamamlanır.[2]

5. Ameliyat Öncesi Testlerde Ameliyatıma Engel Bir Durum Çıkarsa Ne Olacak?

Tüm bariatrik cerrahi çeşitlerinde olduğu gibi mide bypass ameliyatı öncesinde de hastaların genel sağlık durumlarının ameliyat için uygunluğunun belirlenmesi adına kapsamlı testlere ve tetkiklere başvurulması gerekir. Operasyona engel bir sorun belirlenmesi halinde, tedavi edilebilecek bir sorun varsa tedaviye yoksa operasyon iptaline başvurulması ve farklı alternatiflerin değerlendirilmesi mümkündür.

6. Gastrik Bypass Ameliyatı Öncesi Neler Yapılmalı?

Gastrik bypass cerrahisi öncesi atılması gereken ilk adım hasta-doktor diyaloğunun efektif bir şekilde kurulacağı bir cerraha muayene olmak ve operasyon görüşmelerini yapmaktır. Akabinde operasyon için uygunluğun belirlenmesi adına, yazımızın daha önceki bölümlerinde değindiğimiz testler yapılır. Hastaların kullandıkları ilaçları, vitaminleri veya bitkisel takviyeleri belirtmeleri önemlidir.

Operasyon kararı verildikten sonra cerrahlar kullanılan ilaçların, özellikle kan sulandırıcıların kesilmesini isteyebilirler. Bu dönemde sigara ve alkol tüketiminin bırakılması da oldukça önemlidir. Hastaların operasyon öncesi süreçte özel bir beslenme programı uygulamaları gerekirse beslenme uzmanları tüm detayları kendileri ile paylaşacaktır.

7. Ameliyat Sonrası Ağrı Olur Mu?

Gastrik bypass sonrası ağrı oluşumu mümkündür. Ancak bu ağrı tahammül edilemeyecek seviyede değildir. Laparoskopik teknikle gerçekleştirilen operasyon sonrası ciltte derin ve geniş bir kesi bulunmadığı için ağrı da minimal düzeyde yaşanacaktır. Yine de gastrik bypass sonrası karın ağrısı komplikasyonunun yaygın bir şekilde görüldüğü bilinmektedir. Karın ağrısı hafif ya da çok şiddetli olabilir. Çok şiddetli ağrı yaşanması halinde tıbbi destek alınmalıdır.[3]

8. Gastrik Bypass Ameliyat Günü Nelere Dikkat Edilmelidir?

Operasyon günü öncesinde cerrahlar hastalara dikkat edilmesi gereken tüm unsurlar hakkında bilgi aktarırlar. Cece yarısından sonra herhangi bir yiyecek ya da içecek tüketilmemelidir. Hastane yatışı sırasında tüm takıların çıkarılması ve rahat kıyafetlerle hastaneye varılması önemlidir. Hastane odasına çıkarıldıktan sonra hemşireler hastaları ziyaret edecekler ve son kontrolleri yapacaklardır. Ameliyathaneye gidilmeden önce anestezi uzmanı hastaları ziyaret ederek kapsamlı sorular sorabilirler. Akabinde operasyon için hazırlıklar başlatılır.[4]

9. Şeker Hastalığı, Astım, Tansiyon Gibi Hastalıklar Gastrik Bypass Ameliyatına Engel Olur Mu?

Şeker hastalığı, astım ve yüksek tansiyon gibi hastalıklar kontrol altına alındığı takdirde operasyon için herhangi bir engel teşkil etmezler. Aksine tüm bu sistemik hastalıklar gastrik bypass cerrahi başvurularının nedenleri arasında yer alır. Fazla kilo nedeniyle oluşan ve kişinin yaşam kalitesini düşürmenin yanı sıra hayatını da tehdit eden bu hastalıklar obezite cerrahileri sonrasında kilo kayıplarına bağlı olarak gerileme eğilimindedirler.

10. Gastrik Bypass Ameliyatı Olanlar Ne Kadar Kilo Veriyor?

Gastrik bypass ameliyatı olanların ne kadar kiloyu ne kadar süre zarfında verebilecekleri değişiklik gösterebilir. Kişinin yaşı, cinsiyeti, hali hazırdaki kilosu, genel sağlık durumu ve post operatif sürecin gerekliliklerine ne denli uyum gösterdiği verilen kilo miktarını etkileyebilir. Ancak yapılan bilimsel çalışmaların sonuçlarında gastrik bypass ameliyatından sonraki ilk 2 yıl içerisinde hastaların %80’inin fazla kilolarının %70’ini verebildikleri gösterilmiştir.

11. Gastrik Bypass Ameliyatı Sonrası Kabızlık Sorunları Yaşanır mı?

Gastrik bypass ameliyatı sonrası kabızlık görülebilir. Operasyon sırasında gerçekleştirilen anatomik değişikliklere bağlı olarak gerek besin alımının gerekse besin emiliminin azalması ile bireylerin tuvalet alışkanlıklarında farklılık oluşması oldukça normaldir. Kabızlık sorunu yönetilebilen ve giderilebilen bir komplikasyon olarak değerlendirilmelidir. Lif oranı yüksek gıdaların tüketilmesi, egzersizlerin ihmal edilmemesi ve yeterince su tüketilmesi ile kabızlık sorununun üstesinden gelinebilir.

12. Gastrik Bypass Ameliyatı Başka Hangi Hastalıklarda Uygulanabilir?

Gastrik bypass ameliyatı obezite hastalarının hızlı bir şekilde kilo vermesini sağlar. Hızlı bir şekilde, yüksek miktarda kilo verilmesine bağlı olarak hastaların yaşadıkları tehlikeli ve kronik hastalıklar iyileşebilir veya remisyona girebilir. Astım, gastroözafageal reflü (GERD), yüksek kolesterol, hipertansiyon, tıkanıklığa bağlı uyku apnesi, tip 2 diyabet gibi kronik hastalıkların iyileşmesi gastrik bypass sonrası verilen kilo ile doğrudan ilişkilidir.[5]

13. Ameliyatı Sonrası Ne Zaman Taburcu Olabilirim (İşe Dönebilirim)?

Operasyon sonrası hastanede kalış süreci hasta özelinde, genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Genel anlamda hastaların 3-4 gün boyunca hastanede kalabilecekleri ifade edilebilir. Bu süre operasyonun yapıldığı teknik doğrultusunda değişiklik gösterebilir. İşe dönüş sürecini etkileyen birden fazla faktör vardır. Hastaların iyileşme sürecini ne kadar efektif geçirdikleri de işlerinin temposu da bu süreyi etkileyebilir. İş yaşamı sakin olan ve fiziksel aktivite gerektirmeyen işlerde çalışan hastalar 2-3 hafta içerisinde işlerine dönebilirken işleri gereği yoğun aktivitede bulunması gerekenler için bu süre 6-8 haftaya uzayabilir. Son karar rutin kontrollerin ardından hekimler tarafından verilecektir.

14. Ameliyatım Sonrası Vitamin ve Mineral Takviyeleri Almama Gerek Var mı?

Gastrik bypass ameliyatı sonrası vitamin ve mineral takviyelerinin alınması önemlidir. Besin emiliminin azaltıldığı bu cerrahi sonrası hastaların hayat boyu takviye kullanması gerekebilir. Ancak bu söylem kişi özelinde de değişebilir. Önemli olan hastaların kan değerlerinin belli aralıklarla ölçümlenmesi ve gereksinimleri doğrultusunda takviye alımlarının sağlanmasıdır.

Post operatif dönemde tablodaki gibi minerallerin takviye şeklinde kullanılması gerekli olabilir.[6]

15. Ameliyat Sonrası Kaçak Riski ve Kaçak Belirtileri

Mide baypası ameliyatı sonrasında mide ve bağırsakların yapısı ve bağlantı noktaları değiştirildiği için bazı hastalarda, farklı nedenlerle kaçak riski oluşabiliyor ve sindirim sıvıları anastomoz adı verilen bağlantılardan sızdığında kaçak sorunu gündeme gelebiliyor.

Kaçak oluşma nedenleri kişiden kişiye değişebilmekle birlikte ameliyat sonrası bölgede kan akışında sorun yaşanması, kronik hastalıklar veya sigara kullanımı gibi yara iyileşme sürecini olumsuz etkileyen davranışlar kaçak riskini artırabiliyor. Gastrik bypass ameliyatı sonrası kaçak belirtileri şu şekilde sıralanabiliyor;

Bu belirtilerin yaşanması halinde hastaların doktorları ile zaman kaybetmeden iletişime geçmesi gerekir.[7]

16. Ameliyat Sonrası Tamamen İyileşme Süresi Ne Kadardır?

Roux-en-y gastrik bypass sonrası iyileşme süresi 3-6 hafta arasında değişiklik gösterebilir. Bu süre operasyon tekniği, hastaya özgü koşullar ve post operatif dönem kurallarına ne kadar uyum sağlanıp sağlanmadığı doğrultusunda farklılaşabilir.

Tam iyileşme gerçekleşmeden hastaların vücutlarını çok zorlamaması, yara iyileşmesine zarar verecek alışkanlıklardan ve aktivitelerden kaçınması önemlidir. Operasyondan sonra rutin kontrollere düzenli olarak gidilmesi, sağlık durumunun yakından takip edilmesi, önerilen gıdaların önerilen miktarda tüketilmesi ve kısıtlanan aktivitelerden uzak durulması ile iyileşme süreci konforlu bir şekilde geçirilebilir.[8]

17. Gastrik Bypass mı Tüp Mide mi Nasıl Tercih Edilmeli?

Hastaların en çok merak ettiği soruların başında tüp midenin mi mide baypasının mı tercih edilmesi gerektiği gelir. Tabi ki bu sorunun yanıtı hastadan hastaya değişiklik gösterebilir. Hangi operasyonun hastalar için uygun olduğu kararı cerrah ve hasta iş birliğinde verilir. Hem sleeve gastrektomi hem de RNY gastrik bypass kendine has avantajları ve dezavantajları olabilen kilo verme ameliyatlarıdır.

Operasyon türü seçimi yapılırken hastaların sahip olduğu kronik rahatsızlıkların, yaşlarının, kilolarının, vücut yapılarının ve VKİ değerlerinin göz önünde bulundurulması gerekir. Ancak hastada şeker ve reflü hastalığı bulunuyorsa, aynı zamanda daha çok miktarda ve daha hızlı şekilde kilo vermesi gerekiyorsa gastrik bypass önerilmesi daha doğru bir yaklaşım olarak ön plana çıkacaktır.

18. Gastrik Bypass Ameliyatı Nasıl Kilo Verdirir? Nasıl İşe yarıyor?

Bu obezite cerrahisi hem mideyi küçültüyor hem de besin emilimini azaltıyor. Dolayısıyla hastalar daha az yemek tüketiyor, iştahları düşük oluyor ve aynı zamanda tükettikleri besinlerden daha az kalori alabiliyor. Operasyon sonrasında kilo vermek oldukça kolaylaşıyor.

19. Ameliyatı Sonrası İz Kalır Mı? Dikiş Atılıyor Mu?

Ameliyat sırasında trokar delikleri açılır ve operasyon tamamlandıktan sonra bu milimetrik kesilerin kapatılması gerekir. Bu doğrultuda cerrahlar kendiliğinden eriyebilen dikişler kullanabilir, yapıştırıcılardan yardım alabilir ya da kesileri zımbalayabilir. Tercih edilen kapatma tekniği iz kalıp kalmamasını etkileyebilir. Yine de bu izlerin zaman içerisinde belirginliğini kaybedeceği ve estetik kaygı nedeni olmayacağı ifade edilebilir.[9]

20. Gastrik Bypass Ameliyatı Başarı Oranı Ne kadardır?

Kilo kaybı, verilen kiloların yeniden alınmaması, post operatif komplikasyonlar ve mortalite oranları cerrahinin başarısını tanımlamak için önemli değişkenlerdir. Gastrik bypass kısa sürede dramatik oranda kilo kaybına yol açabilir. Hastalar beslenme ve egzersiz programlarına uyum sağladıkları takdirde fazla kilolarının %80’ine kadar verebilirler. Üstelik sonuçlar da oldukça uzun vadelidir. Hastaların çoğunun operasyondan 20 yıl sonra fazla kilo kayıplarının %50’sini koruduğu bilinmektedir. Obezite kaynaklı sağlık sorunlarında da Roux-en-y sonrası ciddi bir iyileşme görülmektedir. Yapılan bilimsel araştırmalar erken dönem komplikasyonların %5 civarında olduğunu göstermekte ve ölüm oranlarının da %0.1 (binde bir) olduğuna işaret etmektedir.[10] Nitekim RNY en sık uygulanan bariatrik cerrahilerin de başında gelmektedir.

21. Gastrik Bypass Ameliyatı Sonrası Mide Büyür Mü?

Operasyondan sonra oluşturulan küçük mide kesesi birkaç ay boyunca formunu ve büyüklüğünü korur. Zaman içerisinde bir miktar büyüyebilir. Bu büyüme hastaların gıda tüketimlerinin daha konforlu şekilde gerçekleşmesini sağlar niteliktedir.

22. Gastrik Bypass Ameliyatı Sonrası Ne Zaman Banyo Yapılabilir?

Belirli kurallara uyum sağlandığı takdirde mide baypası sonrası banyo yapılabilir. Dikiş bölgelerinin su ile temasında herhangi bir sorun olmamakla birlikte sert keseleme hareketlerinin yapılmaması ve su tazyikinin çok olmamasına dikkat edilmelidir. Banyo yapıldıktan sonra dikiş bölgelerinin iyileşmesi tamamlanana dek enfeksiyon oluşumunun engellenmesi adına batikon kullanımı önerilebilir. Operasyon sonrası süreçte dikkat edilmesi gerekenler hakkında hastalar ve yakınları kapsamlı şekilde bilgilendirilecektir.

23. Gastrik Bypass Ameliyat Sonrası Cinsel İlişki

Gastrik bypass ameliyatı sonrası cinsel ilişkiye girilmesi için yaklaşık 3-4 haftalık bir sürecin beklenmesi önemlidir. Hasta özelinde iyileşme süreleri değişebileceği için rutin muayeneler doğrultusunda cerrahlar ne zaman cinsel ilişkiye güvenle girilebileceğini belirteceklerdir. Tam iyileşmenin tamamlanması ve hastaların kilo vermesine bağlı olarak cinsel yaşamlarında fark edilebilir bir değişim meydana gelir.

Kilo verince hormon dengesindeki düzelmeler ve kronik hastalıklarda gerileme başlar, öz güvende yükselme meydana gelir ve yaşanan cinsel isteksizlikler belirgin ölçüde azalır. Fazla kilo nedeniyle hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilen cinsel işlev bozuklukları da azalabileceği için çiftlerin cinsel yaşamları pozitif bir döneme girer.

24. Gastrik Bypass Ameliyatından Sonra Ağırlık Kaldırmak Sakıncalı Mıdır?

Gastrik bypass cerrahisi sonrası erken dönemde hastaların kesinlikle ağır kaldırmaması gerekir. Tam iyileşme gerçekleşmeden ağırlık kaldırmak karın içi basıncı artırabilir ve kanamaya yol açabilir. Operasyondan yaklaşık 1 ay sonra, rutin kontroller doğrultusunda herhangi bir sakınca tespit edilmezse ağırlık kaldırılmaya başlanabilir.

25. Ameliyat Sonrası İdeal Kilo ve Şeker seviyeme Ne Zaman Ulaşabilirim?

Obezite ameliyatları sonrası kilo kayıplarına ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesine bağlı olarak tip 2 diyabet hastalığında belirgin iyileşmeler meydana gelebilir. Gerçekleştirilen bilimsel araştırmalarda kilo verme ameliyatından 6 yıl sonra hastaların %62’sinin diyabet belirtileri göstermediği; ayrıca kan basınçlarında, kolesterol ve trigliserit seviyelerinde de iyileşme olduğu ortaya çıkarılmıştır.[11] Operasyon sonrası ideal kiloya ulaşma süresi kişiden kişiye değişebilir. Hastaların ilk 2 yıl içerisinde fazla kilolarının %80’i oranında kaybedebilecekleri ifade edilebilir.

26. Gastrik Bypass Operasyonu Sonrası Tekrar Diyabet Başlar mı?

Yapılan bir çalışmada gastrik bypass ameliyatının obezite hastalarının büyük bir yüzdesinde tip 2 diyabet hastalığını geriletmesine rağmen, hastaların %21’inde üç ila beş yıllık bir sürede diyabetin tekrar edebildiği gösterilmiştir. The Endocrine Society tarafından sunulan çalışmada diyabet nüks oranının operasyon öncesi dönemde hastalığın ne kadar süredir devam ettiği ile yakından ilişkili olduğu belirtilmiştir. Kişi operasyon öncesinde bu hastalığı çok uzun zamandır yaşıyorsa, operasyon sonrası süreçte diyabetin tekrar görülme riski artmaktadır.[12]

27. Daha Önce Gastrik Bypass Ameliyatı Oldum ve tekrar şeker seviyem yükseldi, tekrar ameliyat olabilir miyim?

Gastrik bypass sonrası şeker seviyesinin neden yükseldiğinin belirlenmesi önemlidir. Bu cerrahiden sonra revizyon ameliyatı uygulanabilir. Ancak doğru değerlendirme ve hastaların detaylı bilgilendirilmesi önemlidir. Gastrik bypass obezite cerrahileri arasında altın standart olarak kabul edilmekle birlikte beklenen sonuçların elde edilememesi durumunda Duodenal Switch ile revizyon yapılabilmektedir.

28. Gastrik Bypass Ameliyatının Uygulama Yöntemleri

Gastrik bypass cerrahileri temel olarak 2 farklı yöntemle gerçekleştirilebilir. İlk yöntem Roux en Y olarak adlandırılır ve tüm yazımız boyunca bu yöntem hakkında bilgi aktarılmıştır.

Diğer bir yöntem ise Mini Gastrik Bypass olarak adlandırılan obezite cerrahi yöntemidir. Mini gastrik bypass sırasında öncelikle tüp şeklinde bir mide oluşturulur. Bu işlem tüp mide ameliyatı ile benzer niteliğe sahiptir. Oluşturulan ince tüp şeklinde mide bağırsaklar bölünmeden duodenumun ileri kısmına bağlanır. Bu açıdan yaklaşıldığında mini gastrik bypass ameliyatının da hem besin alımını hem de besin emilimini kısıtlayan bir obezite cerrahisi olduğu ifade edilebilir.[13]

29. Ameliyat Sonrası Uçağa Binmek veya Araç Kullanmak Sakıncalı Mıdır?

Mide baypası sonrası uçağa binmek için yaklaşık 7 – 10 gün beklenmelidir. Uçak yolculuğunun bu dönemde 2 saatten uzun olmaması önerilir. Daha uzun bir yolculuk söz konusu olduğunda hastaların genel sağlık durumlarının takip edilmesi ve yolculuk kararının hekimler tarafından sorgulanması gerekir. Hastaların araç kullanmak için yaklaşık 2 hafta beklemesi tavsiye edilir.

30. Gastrik Bypass Ameliyatı Fiyatları Nedir? Gastrik Bypass Ameliyatının Maliyeti Nedir?

Gastrik bypass ameliyatı fiyatları operasyonun gerçekleştirileceği hastanenin fiyat politikasına, operasyonu gerçekleştirecek cerrahın deneyimine, operasyon sırasında kullanılan cerrahi aletlerin kalitesine, operasyon sırasında uygulanacak tekniğe ve hatta operasyonun gerçekleştirileceği şehre göre değişiklik gösterebilir. Obezite cerrahilerinin tamamında cerrah deneyimi belirleyici etkiye sahiptir. Bu nedenle hastaların yalnızca maliyete odaklanmamaları, cerrahın gerçekleştirdiği önceki operasyonların başarısını araştırmaları önemlidir.

31. Antidepresan Gibi İlaçların Kullanımı Ameliyata Engel Teşkil Eder mi?

Bariatrik cerrahilere başvuran hastaların en sık kullandıkları ilaç grubu antidepresanlardır. Obezitenin yol açabildiği psikiyatrik bozuklukların etkilerinin hafifletilmesi için kullanılan bu ilaçların ameliyata engel teşkil etmedikleri bilinmektedir. Ancak post operatif dönemde ilaç emilimindeki değişikliklerin yakından takip edilmesi gerekir. Bazı antidepresanlarda emilim bozukluğu oluşabileceği için serum takibi ve doz ayarlamalarının yapılması ihmal edilmemelidir.[14]

32. Ameliyat Sürecinde Kaç Refakatçi Durabilir?

Operasyon sonrası hastalara eşlik edecek refakatçilerin bulunması önerilmektedir. Refakatçi politikası değişiklik gösterebileceği için kaç kişinin refakatçi olarak kalabileceği ile ilgili operasyon planlama sürecinde kesin bilgi edinilebilir.

33. Mide Ameliyatı Sonrasında Yüzüstü Uyumak Sakıncalı mı?

Evet, mide ameliyatları sonrası 2-3 haftalık dönemde hastaların yüzüstü uyumamaları gerekir. Bu dönemde yüzüstü yatmak operasyon bölgesine baskı oluşturarak çeşitli komplikasyonların oluşmasına neden olabilir. Diğer tüm invaziv cerrahilerden sonra olduğu gibi mide ameliyatı sonrasında da yarı oturur pozisyonda uyunması önerilir.

34. Gastrik Bypass Ameliyatı Sonrası İyileşme Sürecine Etki Eden Faktörler

Roux en y Gastrik bypass dahil olmak üzere şişmanlık sorununu gidermeyi hedefleyen tüm bariatrik cerrahilerde iyileşme sürecini etkileyen belli başlı unsurlar bulunur. Operasyon tekniği de bunlardan biridir. Günümüzde gelişen teknoloji sayesinde bariatrik cerrahiler genel olarak kapalı teknikle yapılsa da hasta özelinde açık tekniğe başvurulması da gerekli olabilir. Laparoskopik obezite ameliyatları sonrası iyileşme süreci açık teknikle gerçekleştirilen ameliyatlara oranla daha kısa sürer.

Hastaların post operatif süreçte cerrahların direktiflerine ne kadar uyum sağladıkları da iyileşme sürecini etkileyebilir. Mide baypası sonrası beslenme kurallarına uyum sağlandığında, önerilen egzersizler doğru şekilde takip edildiğinde iyileşme süreci sorunsuz bir şekilde ilerler ve optimum sürede tamamlanır.

Uyum sağlanması gereken belli başlı kuralların ihlal edilmesi iyileşme sürecini uzatabilmesinin yanı sıra komplikasyon oluşmasına da neden olabilir. Bu dönemde hastalar uyku pozisyonlarına dikkat etmeli, erken süreçte kesinlikle ağırlık kaldırmamalı, sigara ve alkol tüketmemeli ve cerrahların onayı olmadan ağır egzersizler yapmamalıdır. İyileşme sürecini hastanın yaşı, genel sağlık durumu gibi faktörler de etkileyebilmektedir.

35. Hastaların Ameliyat Sonrası En Sık Yaptığı Hatalar

Hastalar obezite cerrahileri sonrasında hem yanlış düşüncelere kapılabiliyor hem de yanlış davranışlarda bulunabiliyor. Gerek iyileşme sürecinde gerek sonrasında çeşitli sorunların çıkmasına neden olabilen hataların başında obezite cerrahilerinin tek başına kilo verdirebileceği yanılgısı geliyor. Daha önce de vurgulandığı gibi hiçbir bariatrik cerrahi tek başına kilo verilmesini sağlamaz. Hastaların düzenli ve sağlıklı beslenmeyle birlikte genel sağlık durumlarına ve fiziksel kapasitelerine uygun egzersizleri yapmaları önemlidir.

Midenin küçültüldüğü operasyonlardan sonra yiyeceklerin kalorilerine de dikkat edilmelidir. Tıka basa doygunluk hissedilecek denli çok tüketim yapılmamalıdır. Tüm bunlar hem kilo verme sürecini sekteye uğratabilir hem midenin genişlemesine neden olabilir hem de çeşitli şikayetlerin oluşmasına yol açabilir.

Gastrik bypass ameliyatı sonrasında hastaların önerilen vitamin ve mineralleri düzenli olarak kullanmaları kritik derecede önemlidir. Hastalara önerilen ve rutin kontroller sonrasında revize edilebilen bu takviyelerin kullanımı tercih değil bir zorunluluk olarak düşünülmelidir. Bağırsak mekanizmasında gerçekleştirilen değişimler besin emilimini azalttığı için kişide vitamin ve mineral eksikliğine bağlı ciddi sağlık sorunları oluşabilir.

Post operatif dönem kendi dinamiklerine sahiptir. Hastaların belli aralıklarla kontrollere gitmeleri, genel sağlık kontrollerini yaptırmaları gerekir. Kan değerleri düzenli olarak ölçümlenmeli ve metabolizma sağlıklarını etkileyen bir olumsuzluk olduğu takdirde tedavi olmaları önemlidir. Sağlık kontrollerini ihmal etmek hastaların ne yazık ki sıklıkla yaptığı hatalardan biridir.

Bariatrik cerrahi sonrası nasılsa “midem küçüldü kilo almam” düşüncesinden kesinlikle uzak durulmalıdır. Bariatrik cerrahiler sonrasında sağlıksız gıdaların tüketilmesi ve egzersizlerin ihmal edilmesi hastaların yeniden kilo almalarına neden olabilir.

Kilo verme süreci her zaman aynı hızda ilerlemeyebilir, hastalar genellikle operasyondan sonraki ilk 6 ayda ciddi oranda kilo verebilirler. Ancak zamanın geçmesi ile birlikte kilo verme hızı azalabilir, bu durumda umutsuzluğa kapılmamak ve kurallara uymaktan vazgeçmemek gerekir. Başarı yalnızca tartıda görülen kiloya indirgenemez, gösterilen kararlılıkla ideal kiloya inilmesi mümkün olacaktır.

36. Ameliyat Sonrası Ne Tür Değişiklikler Beklemelisiniz?

Roux-en-y gastrik baypas ameliyatı olan hastalar yeni bir hayata “merhaba” derler. Yepyeni bir beslenme sürecine, egzersizin merkezde yer aldığı günlük yaşama, vitamin ve mineral takviyelerine adapte olmaları gerekir. Operasyondan önceki sağlıksız alışkanlıklarına veda etmeleri gereken bu süreçte yasaklı gıdalardan ve aktivitelerden uzak durulması önemlidir. Besin alımının ve besin emiliminin kısıtlanması ile ilk aylarda çok hızlı bir kilo verme sürecine adım atılır.

Hastalar operasyon etkisini net bir şekilde gördükçe duygudurumda pozitif bir değişim meydana gelir. Daha rahat hareket etmeye ve gün içerisinde eskiden zorlandıkları aktiviteleri daha kolay yapabilmeye başlarlar. Ameliyattan sonra kaybedilen kilolarla birlikte hastaların öz güven seviyelerinde de belirgin bir artış yaşanır.

37. Pandemi (Covıd-19) Sürecinde Gastrik Bypass Ameliyatı Olabilir Miyim? Bir Engel Var Mı?

Pandemi sürecinde Covid-19 pozitif olmayan kişiler gastrik bypass ameliyatı için gerekli kriterleri karşıladıkları takdirde ameliyat olabilirler. Bu noktada ameliyat için herhangi bir engel bulunmamaktadır. Obezite hastalarının Covid-19 pozitif oldukları takdirde daha ciddi komplikasyonlarla karşılaşabildikleri de bilindiği için, bariatrik cerrahilerin sunduğu faydaların arttığı ifade edilebilir.

38. Mide Ameliyatı Sonrası Egzersizler Neden Çok Önemli?

Obezite ameliyatı olan tüm hastaların, hangi operasyon türü olduğundan bağımsız olarak egzersizi hayatlarının merkezine koymaları önerilir. Egzersiz, kilo kaybının maksimum seviyeye çıkarılmasını sağlarken aynı zamanda vücudun genel sağlığının korunmasına yardımcı olur. Hızlı bir şekilde kilo verildiğinde, kasların yapısal deformasyona uğramasını engellemek için de egzersizler önemli faydalar sunar. Bariatrik cerrahiler sonrası egzersiz yapanlar şu faydaları deneyimleyebilir:

• Metabolizmanın hızlanmasına bağlı olarak yağ yakım hızı ve kilo verme oranı artar.
• Kaslar güçlenir, dinlenme halinde dahi daha çok kalori yakılması mümkün olur.
• Endorfin salınımı arttığından kişi kendini daha iyi hisseder.
• Kabızlık riski azalır, fiziksel efor kapasitesi artar.

39. Mide Bypass Ameliyatı Sonrasında Saç Dökülmesi

Vücutta majör değişikliklerin gerçekleştiği operasyonların ardından vücut strese girer ve saç dökülmesi de vücudun strese karşı gösterdiği reaksiyonlar arasında yer alabilen bir durumdur. Gastrik bypass ameliyatından sonra saç dökülmesi meydana gelebilir, fakat bu geçici bir şikayettir. Özellikle vitamin ve mineral takviyelerinin kullanımı ihmal edilmediği takdirde hastalar saçlarındaki dökülmenin sona erdiğini gözlemleyebilirler.

40. Gastrik Bypass Ameliyatından Sonra Sigara İçilir mi?

Gastrik bypass sonrası sigara kullanımı kesinlikle önerilmemektedir. Yalnızca sigara içiminden uzak kalınması da yetmemekte sigara içilen ortamda da bulunulmamalıdır. Sigara genel sağlığı tehdit edebilir, iyileşme sürecine zarar verebilir ve aynı zamanda mide zarını tahriş edebilecek mide salgılarının üretilmesine neden olarak mide ve ince bağırsakta kronik gastrit ve ülser oluşumlarına yol açabilir.

41. Roux-en- y Gastrik Bypass Sonrası Alkol Tüketilebilir mi?

Alkol temelde bir şeker olmakla birlikte hem hastaların kilo kaybetmesine engel olabilir hem de dumping sendromuna yol açabilir. Yüksek oranda kalori içeren alkolün besleyici bir niteliği yoktur. Alkol kullanımı ile ilgili bilinmesi gereken bir diğer önemli unsur da gastrik bypass sonrası hastaların alkolden çok daha fazla etkilendiğidir. Hastalar operasyon üzerinden 6 ay geçtikten sonra çok düşük miktarlarda çok seyrek olarak alkol tüketebilirler.

42. Gastrik Bypass Ameliyatı Olanların Yorumları

Gastrik bypass ameliyatı olanların yorumları verilen kilo miktarına bağlı olarak oldukça pozitif bir seyir izler. Verilen kilo ile birlikte ikincil hastalıkların gerilemesi de hasta memnuniyetini büyük ölçüde artırmaktadır.

Bu yazıda kullanılan akademik kaynaklar:

[1] https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/gastric-bypass-surgery/about/pac-20385189

[2] https://www.medicinenet.com/how_long_laparoscopic_gastric_bypass_surgery/article.htm

[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3123682/

[4] https://www.upmc.com/services/south-central-pa/bariatrics/surgery/patients/day

[5] https://medlineplus.gov/ency/article/007199.htm

[6] https://www.afhto.ca/wp-content/uploads/Multivitamin-Comparison.pdf

[7] https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=134&contentid=154

[8] https://www.verywellhealth.com/gastric-bypass-surgery-recovery-5087733

[9] https://www.healthierweight.co.uk/patient-area/gastric-sleeve/after-the-operation/

[10] https://obesitynewstoday.com/gastric-bypass-success-rate/

[11] https://www.webmd.com/diabetes/weight-loss-surgery-and-type-2-diabetes

[12] https://www.sciencedaily.com/releases/2012/06/120625100924.htm

[13] https://www.obesitycoverage.com/mini-gastric-bypass-the-good-bad-and-ugly/#:~:text=The%20mini%2Dgastric%20bypass%20procedure%20is%20restrictive%20and%20malabsorptive.,to%206%20feet%20of%20intestines.

[14] https://bulletin.facs.org/2019/03/bariatric-surgery-and-psychiatry-a-review/